Βοϊράνη - 1998 - Οδοιπορικό στην Ανατολική Ρωμυλία

Τον Φεβρουάριο του 1998,πραγματοποιήθηκε προσκύνημα στις Αλησμόνητες Πατρίδες της Βόρειας Θράκης. Για την 40μελή αποστολή ήταν μια επιστροφή στις ρίζες.
Στο 4ήμερο αυτό ο Σύλλογος επισκέφθηκε τη Φιλιππούπολη, τον Πύργο, την Μεσήμβρια,τη Σωζόπολη, το μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσης στο Στενήμαχο, το Καβακλί και το Μπογιαλίκι.
Στη Σωζόπολη συναντηθήκαμε με τους εναπομείναντες Έλληνες, μιλήσαμε και τραγουδήσαμε στα ελληνικά.

Οδοιπορικό – προσκύνημα στις αξέχαστες πατρίδες της Βόρειας Θράκης

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Βοϊράνη, τεύχος 38, έτος 1998

Μοναδικές εμπειρίες από την εξόρμηση του συλλόγου σε Φιλιππούπολη, Πύργο, Σωζόπολη, Μεσημβρία, Μπογιαλίκι.
Όπως είχε προγραμματιστεί από το σύλλογο από τις αρχές του χρόνου, πραγματοποιήθηκε κατά το τριήμερο της Αποκριάς, το οδοιπορικό - προσκύνημα στις αξέχαστες πατρίδες της Βόρειας Θράκης (Ανατολική Ρωμυλία) με απρόσμενα μεγάλη συμμετοχή από κατοίκους κυρίως του χωριού. Η εξόρμηση αυτή, εντάσσεται στην φιλοσοφία του Δ.Σ. του συλλόγου, να φέρει σ' επαφή τους κατοίκους του χωριού, με χώρους όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν οι πρόγονοί τους χώρους όπου τα πάντα μύριζαν Ελλάδα, πριν από έναν αιώνα.

Το χωριό μας καθαρά προσφυγικό κρύβει στις ψυχές των ιδρυτών του μια σημαντικότατη ιστορική και πολιτιστική παράδοση, που την μετέφεραν με τις ελάχιστες αποσκευές τους στον τόπο όπου βρήκαν καταφύγιο, μετά τον ξεριζωμό τους από τις πατρογονικές τους εστίες.

Πολλοί από αυτούς προέρχονταν από τα πανέμορφα μέρη της Ανατολικής Ρωμυλίας, δηλαδή της Βόρειας Θράκης όπως είναι πιο σωστό να λέγεται, κυνηγημένοι από την άγρια μανία των Βουλγάρων, θύματα ενός ανήθικου παιχνιδιού των λεγάμενων "μεγάλων δυνάμεων" εκείνης της εποχής.

Μια συμπαγής ομάδα απ' αυτούς, γύρω στις 300 - 400 οικογένειες, κίνησαν από το Μικρό και το Μεγάλο Μπογιαλίκι και κατέληξαν στο χωριό μας όπου βρήκαν καταφύγιο και όπου έδωσαν την δική τους μάχη για μια νέα ζωή.

Σήμερα ελάχιστοι απ' αυτούς, που έζησαν την τραγική εμπειρία του ξεριζωμού βρίσκονται ακόμη στη ζωή. Οι απόγονοί τους όμως, και είναι πολλοί σήμερα στο χωριό οι Μπογιαλικιώτες, κρατούν μέσα στη μνήμη τους τις αφηγήσεις των γονιών τους, και την πολιτιστική τους κληρονομιά. Πολλοί λοιπόν απ’ αυτούς βρήκαν την ευκαιρία, να πατήσουν τα άγια χώματα των προγόνων τους, να περπατήσουν σ' αυτά, να ανταμώσουν συγγενείς τους, να γευτούν συγκινητικές εμπειρίες.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος προσπάθησε και πέτυχε να οργανώσει το ταξίδι. Προσέφερε απλόχερα στους μύστες της προσπάθειάς του, μια πλήρη ιστορική ενημέρωση, μια πολύπλευρη πολιτιστική και ηθογραφική προσέγγιση όλων των παραμέτρων της περιοχής, όπως γνωριμία με τη μουσική της, τα τραγούδια της, τους χορούς της, τα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων της, αλλά και γνωριμία μ' αυτούς τους ίδιους τους κατοίκους της. Κυρίως κατέθεσε με ευγένεια και αγάπη την διάθεσή του για προσφορά στο κοινό καλό και στην μεγάλη υπόθεση της πολιτιστικής αναβάθμισης του τόπου μας, μέσα από μια ζωντανή περιπλάνηση στο χώρο και στο χρόνο.

Το χρονικό

από τη νηπιαγωγό Βούλα Τεμίρογλου - Ψαρουδάκη

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Βοϊράνη, τεύχος 38, έτος 1998

Στις 27 Φλεβάρη 1998 ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού μας πραγματοποίησε 4ήμερη εκδρομή στην Βόρεια Θράκη (Ανατολική Ρωμυλία) με απώτερο σκοπό την επίσκεψη των συγχωριανών μας (πολλοί από τους οποίους κατάγονταν από αυτά τα μέρη) στη γη των προγόνων.
Οδοιπορικό - προσκύνημα στις αλησμόνητες πατρίδες
Την Παρασκευή και ώρα 3 το μεσημέρι συγκεντρωμένοι όλοι μπροστά στο σύλλογο, έτοιμοι με τις αποσκευές και το λεωφορείο με οδηγό τον Τάσο Αβραμίδη να περιμένει και αρχηγό της αποστολής τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου κ. Κώστα Κηπουρό, ξεκινήσαμε σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος.
Στις 5 μ.μ. φτάσαμε στα σύνορα του Προμαχώνα και με αρκετή καθυστέρηση (που ήταν ανεξάρτητη από τις δικές μας δικαιοδοσίες) ξεκινήσαμε για Φιλιππούπολη τα μεσάνυχτα. Στην πόλη φτάσαμε το πρωί της επομένης. Αφού τακτοποιηθήκαμε και ξεκουραστήκαμε λίγο, άρχισε η ξενάγηση στη σύγχρονη και παλιά πόλη. Εντυπωσιακή η παλιά πόλη, αμφιθεατρικά χτισμένη. Τα σπίτια της καθαρά ελληνικά, ξύλινα με τα (προτεταμένα) μπαλκόνια της. Κτίρια μεγαλόπρεπα ανάμεσά τους το Μαρσάλειο κτίριο το σπίτι του Κιουμουρτζόγλου (τώρα καταπληκτικό λαογραφικό μουσείο) το θέατρο που θύμιζε έντονα Ελλάδα.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας επισκεφτήκαμε ένα "θυγατρικό" μοναστήρι του Αγίου Όρους, το μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσης στον Στενήμαχο. Μετά από μια όμορφη διαδρομή σε βουνά, ποτάμια και νερά φάνηκε μέσα στο σούρουπο επιβλητικό το μοναστήρι. Μας δεχτήκανε την ακατάλληλη εκείνη ώρα κατανυχτική η ατμόσφαιρα με τον καλόγερο να εξηγεί την ιστορία του μοναστηριού και της θαυματουργής του εικόνας.

Η Κυριακή και η Δευτέρα ήταν γεμάτες περιηγήσεις σε μια Βουλγαρία που ανασαίνει και ζει ελληνικά στον Πύργο ή Μπουργκάζ, μια σύγχρονη πόλη με εμπορικό λιμάνι με κίνηση και ζωή και έπειτα στη Σωζόπολη - Μεσημβρία. Ζήσαμε στιγμές συγκινητικές όταν ομάδα ελληνίδων γυναικών με τον αντιδήμαρχο της Σωζόπολης μας υποδέχτηκαν, μας ξενάγησαν, μας περιποιήθηκαν στη λέσχη τους και προπάντων μας μιλούσαν ωραιότατα ελληνικά. Μας τραγούδησε η χορωδία τους όμορφα, ξεχασμένα από μας, ελληνικά τραγούδια.

Το βράδυ διασκεδάσαμε σε τοπική ταβέρνα με τους ήχους κλαρίνου του Θεόφιλου και το τουμπερλέκι του Γιώργου συνοδευόμενα από την καθαρά θρακιώτικη φωνή του. Το ξημέρωμα της Δευτέρας μας βρήκε έτοιμους για την (Οδύσσεια) περιδιάβαση της προγονικής Γης στο Μπογιαλίκι και το Καβακλή.

Χωριά που γεννηθήκαν οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας, χωριά που μοιάζουν με τα δικά μας, ο κάμπος και τα βουνά τους τόσο οικεία και φιλόξενα. Εκεί φάγαμε από τα σαρακοστιανά εδέσματα της ακούραστης Μαίρης Λιαργκόβα.
Επιστρέψαμε στο χωριό φορτωμένοι με μνήμες των εκεί Ελλήνων και τις δικές μας εμπειρίες από την επαφή μαζί τους και την ιερή γη των πατέρων.

Και μια συγκινητική επιστολή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Βοϊράνη, τεύχος 38, έτος 1998

Έξι συγχωριανοί που συμμετείχαν στο οδοιπορικό του Συλλόγου στις χαμένες πατρίδες της Βόρειας Θράκης μας γράφουν:
"Το όμορφο ταξίδι στις πατρίδες της Βόρειας Θράκης ήταν μία εμπειρία που θα μας μείνει αξέχαστη. Ζήσαμε στιγμές ανεπανάληπτες, γεμάτες συγκίνηση. Καθετί που βλέπαμε, κτίρια, εκκλησίες, σπίτια, θύμιζαν τους Έλληνες που έζησαν και μεγαλούργησαν στον τόπο εκείνο.

Η συναισθηματική φόρτιση ήταν ιδιαίτερα μεγάλη όταν επισκεφτήκαμε τις δύο πανέμορφες πόλεις τη Σωζόπολη, και τη Μεσημβρία, στις οποίες άλλοτε το ελληνικό στοιχείο ήταν το 90% των κατοίκων. Στη Σωζόπολη, ειδικότερα, μας περίμενε μία ομάδα Ελλήνων του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου. Με τα χέρια υψωμένα, τα μάτια δακρυσμένα και ένα πλατύ χαμόγελο μας καλωσόριζαν στη φιλόξενη πόλη τους. Μιλούν ελληνικά, τραγουδούν ελληνικά και πάνω από όλα αγαπούν την Ελλάδα και τους Έλληνες, αν και νιώθουν λίγο ξεχασμένοι από αυτούς.

Θέλουν να τους σκεφτόμαστε, να τους αγαπάμε και να τους επισκεπτόμαστε. Φοβούνται πως, αν δεν γίνουν αυτά, γρήγορα θα ξεχασθούν η γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα τα οποία διατήρησαν με μεγάλη δυσκολία στα δύσκολα χρόνια που πέρασαν. Μάλιστα, μας ζήτησαν ελληνικά βιβλία και μία ελληνική φορεσιά τσολιά. Τους τα υποσχεθήκαμε και το χαμόγελό τους μεγάλωσε.

Η ώρα του αποχαιρετισμού ήταν δύσκολη για όλους. Τα πρόσωπα γέμισαν λύπη και τα μάτια ξανά δάκρυα. Με την υπόσχεση ότι θα τους ξαναεπισκεφθούμε νιώθαμε πως αφήναμε πίσω πολύ καλούς φίλους, δικούς μας ανθρώπους.

Για το οδοιπορικό αυτό, που μας χάρισε πολύ όμορφες στιγμές, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου για τη σύλληψη της ιδέας να πραγματοποιθεί η εκδρομή αυτή και την άψογη οργάνωση. Αυτό που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν το κέφι, το μεράκι και η ζωντάνια του προέδρου του Δ.Σ. τον οποίο ευχαριστούμε πολύ. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την επόμενη εκδρομή του Συλλόγου μας".

Με εκτίμηση
Ριτζαλέος Χρήστος
Ριτζαλέου Δόμνα
Συμεωνίδης Γεώργιος
Συμεωνίδου Παρθένα
Τσολάκη Αννα
Παπαδοπούλου Δέσποινα